จากการมอบให้ สู่แรงบันดาลใจของเด็กบนดอย
ถ้าเราพูดถึงเด็กๆบนดอย ก็จะนึกถึงภาพเด็กตัวเล็กๆ หน้าตามอมแมม ขี้มูกเกรอะกรัง ใส่เสื้อผ้าเก่าๆ ฐานะยากจนและด้อยโอกาส
บ้านอยู่บนดอยที่เป็นถิ่นทุรกันดาร ไม่มีไฟฟ้าและน้ำประปา การเดินทางเป็นไปด้วยความยากลำบาก ซึ่งเป็นภาพที่ติดตาและติดใจอยู่กับสังคมไทยมานาน
ภาพที่ติดตา ก็คือ เรามักจะเห็นภาพเด็กๆเหล่านี้ในสื่อต่างๆ อยู่เป็นประจำ เมื่อเห็นแล้วทำให้เราต้องหยุดคิดอะไรบ้างอย่าง ส่วนภาพที่ติดใจ ก็คือ เมื่อเราเห็นภาพนี้แล้ว สงสารเด็กๆ และอยากช่วยเหลือให้มีสภาพความเป็นอยู่ในด้านต่างๆที่ดีขึ้น อยากจะช่วยเหลือให้เขาได้มีโอกาสที่เท่าเทียมกับเด็กคนอื่นๆที่อยู่ในเมืองหลวง หรือเด็กที่ครอบครัวมีฐานะดี
หลายคนที่พอจะมีทุนทรัพย์ก็บริจาคเป็นเงินผ่านช่องทางต่างๆ บ้างซื้อเป็นข้าวของเครื่องใช้ อุปกรณ์การเรียน ข้าวสารอาหารแห้ง เพื่อมอบให้กับเด็ก บางคนบริจาคหนังสือและทุนการศึกษาให้กับเด็ก หลายคนบริจาคข้าวของเครื่องใช้ เสื้อผ้าและหนังสือมือสอง ถึงสิ่งต่างๆที่ทุกคนมอบให้เด็กๆเหล่านี้จะแตกต่างกัน แต่สิ่งที่เหมือนกันอยู่อย่างหนึ่งก็คือ ความปรารถนาจะทำให้เด็กมีชีวิตดีขึ้น ที่สำคัญทุกคนอยากให้เด็กๆมีความสุข
สำหรับมูลนิธิเพื่อการพัฒนาเด็ก(มพด.) เงินบริจาคและสิ่งของต่างๆที่ได้รับเพื่อส่งต่อให้กับเด็กน้อยบนดอยสูงในจังหวัดแม่ฮ่องสอน ได้สร้างสิ่งสำคัญบางอย่างขึ้นมาในใจเด็กนอกเหนือจากความสุขของผู้ที่ได้รับก็คือ “แรงบันดาลใจ”
“แรงบันดาลใจ” เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นหลังจากการเป็นผู้รับ ทั้งการได้รับสิ่งของ ได้รับหนังสือ อุปกรณ์การเรียน ทุนการศึกษา การรับประทานอาหารครบทั้ง 3 มื้อผ่านการเข้าร่วมโครงการเกษตรเพื่ออาหารทุกมื้อ การได้รับทักษะชีวิติและกระบวนการคิดผ่านโครงการพื้นที่สุขภาวะและโรงเรียนสร้างสุข
จนปัจจุบันเด็กบนดอยหลายคนที่ได้รับโอกาส เปลี่ยนตนเองเป็นผู้ให้ ส่งต่อความช่วยเหลือไปสู่คนรอบตัว ไปจนถึงสังคมของเขา เช่น เด็กนักเรียนในโรงเรียนบ้านแม่เงา ได้รวมกลุ่มกันเป็นกลุ่มวิสาหกิจโรงเรียน นำเงินทุนที่ได้รับการสนับสนุน มาปลูกพืชผักและเลี้ยงสัตว์ เพื่อนำผลผลิตมาแปรรูปเป็นอาหารเช้า อาหารกลางวัน และอาหารเย็น ให้เพื่อน พี่และน้องที่อยู่ในโรงเรียนได้รับประทานครบทั้ง 3 มื้อ เนื่องจากที่โรงเรียนบ้านแม่เงา มีเด็กนักเรียนที่ต้องมาพักค้างที่โรงเรียนถึงครึ่งหนึ่งของจำนวนนักเรียนทั้งหมด เพราะบ้านของน้องอยู่ไกลจากโรงเรียนมาก
นอกจากการนำผลผลิตที่ได้มาแปรรูปเป็นอาหารเพื่อรับประทานแล้ว เด็กๆยังช่วยกันแปรรูปผลผลิตที่ได้เป็นขนมเพื่อนำไปจำหน่ายให้กับเพื่อนรับประทานแทนขนมกรุบกรอบที่ไม่มีประโยชน์ อีกทั้งยังเอาผลผลิตที่ได้ไปจำหน่ายให้กับชุมชนเพื่อนำเงินที่ได้มาเข้ากลุ่มสหกรณ์ เก็บไว้เป็นทุนการศึกษาสำหรับศึกษาต่อในอนาคต
สิ่งต่างๆ ที่กลุ่มเด็กนักเรียนกำลังทำอยู่นี้ ล้วนเป็นสิ่งที่เกิดจากแรงบันดาลใจในการช่วยเหลือคนรอบข้างให้มีความสุข ให้ยิ้มได้ เพราะสิ่งที่ให้มีความหมายมากกว่าสิ่งของ เพราะสิ่งที่ให้มีมูลค่ามากกว่าเงินทอง แต่คือ “โอกาส” ที่ทุกคนได้มอบให้เด็กบนดอย ที่ตั้งอยู่บนพื้นฐานร่วมกัน ที่ว่าเด็กๆทุกคนมีศักยภาพที่สามารถพัฒนาได้ เมื่อเขาได้รับโอกาสและความเท่าเทียมเหมือนกับเด็กทุกคนบนโลกใบนี้ ซึ่งโอกาสที่เขาได้รับนี้เอง เป็นแรงบันดาลใจที่ทำให้เด็กอยากจะเป็นผู้สร้างและให้โอกาส กับคนรอบข้างเหมือนกับสิ่งที่เขาที่ได้รับมาจากการมอบให้ของผู้ใหญ่ทั้งหลายนั่นเอง
ไตรรงค์ บัวสุวรรณ
เจ้าหน้าที่กลุ่มงานคุ้มครองเด็ก มูลนิธิเพื่อการพัฒนาเด็ก (มพด.)